22 listopada 2002 r. – 4 stycznia 2003 r.
Przestrzeń Zbigniewa Frączkiewicza jest przestrzenią świata. On mierzy się z ziemią, niebem, horyzontem. Stara się sprostać tej skali. Przeciwstawia się tej scenografii. Jego rzeźby nie pojawiają się w przestrzeni po to, by z nią współistnieć, ale by tkwić w niej jak obce ciało. By ją ranić.
Wpatrzone w niebo żeliwne głowy ułożone w pryzmy pomników, kamienne stopy zawieszone na metalowych szynach, wyciosana w marmurze stopa – pielgrzym i stopy odlane w żeliwie, kręgi kamienne, rząd głazów naznaczonych śladami przemocy, ludzie z żelaza, pocięte ciało Chrystusa… – sytuacje, zdarzenia, spotkania, które są treścią i sensem tych rzeźb nie mówią o wszystkim, co niesie ze sobą cielesność, ale o tym, co jest zmęczeniem, bólem, cierpieniem, śmiercią.
Głowy przypominają o rzeziach i egzekucjach, stopy o trudzie tak wielkim, że cały człowiek staje się tylko stopą, ludzie z żelaza przywołują wizję odczłowieczenia, Chrystus – pamięć męczeństwa.
Ekspresja bryły, ekspresja materii, jej intensywność nie pozostawiają wątpliwości co do znaczenia i ważności ciała, jego wymowy zarówno bezpośredniej jak i symbolicznej.
Materia jest tu biologią – kamień, żeliwo – ciało ziemi.
Ale i materia zawiera podteksty i odniesienia: kamienne bryły przywołują pamięć o megalitach, ich kręgi czy szeregi wręcz nawiązują do miejsc kultowych; żeliwo i brąz – niewygładzone, zanieczyszczone, o brutalnej fakturze – jest porozumieniem z czasami pierwotnych wytopów, czy nawet wcześniejszymi, czasami meteorytów i pogańskiej czci dla metalurgii. l wreszcie trop symbolu religijnego, używanego w sytuacjach szczególnych:
krzyż w pomniku poświęconym ofiarom przemocy,
krzyż unoszący ofiarę przemocy.
Rytuał rzeźb Frączkiewicza odbywa się w przestrzeni, ale można też powiedzieć, że odbywa się w skali. W skali makro. Skalą makro jest plener plener -przestrzeń świata – i jest nią wyolbrzymiony rozmiar obiektów. Wielkość wspomaga ekspresję, wzmaga działanie. Nie bez powodu powstawały kiedyś gigantyczne kolumnady, fasady, kolosy i cokoły.
Wszystko, co przewyższa wzrost człowieka i kieruje jego wzrok ku górze, powoduje dystans w kontakcie i dysonans. To już nie jest rozmowa, ale monolog.
Wielkość obiektu ukierunkowuje myślenie o nim jako o czymś dominującym. Przewaga fizyczna staje się przewagą psychiczną. Przytłacza intensywnością znaczenia dosłownego i znaczenia symbolicznego.
Bowiem rzeźby Frączkiewicza są i dosłowne, i symboliczne. Ich życie jest co prawda tak samo doczesne jak życie drzewa czy skały, ale forma, a jeśli nie forma to kontekst, sytuująje w umowności. Nie zawsze może czytelnej, ale zawsze otwartej na interpretacje.
Surowość formy, surowość i w pewien sposób eksponowana nawet brzydota materii, a w każdym razie jej nieurodziwość, jej ekspresja, prawda jej natury – to estetyka tej sztuki, skierowana na naturalizm kamienia, drewna, metalu, na sensualność odwołującą się do naszej sensualności.
Poprzez nadawanie obiektom znaczeń i działań symbolicznych Frączkiewicz wydaje się dążyć do tego, by stworzoną przez siebie sferę materii przekroczyć. Pytając: … kim jest człowiek, kim jestem ja, tu, na ziemi, wobec świata, w którym istnieję, wobec siebie samego i może innych, wobec trwałości i nietrwałości, cierpienia, śmierci, tego co potem… – pytając tak dotyka problemów egzystencjalnych, które wykraczają przecież poza egzystencję.
Zofia Gebhard
CZŁOWIEK Z ŻELAZA NA KRZYŻU
Uwagi o wątkach sakralnych w twórczości rzeźbiarskiej Zbigniewa Frączkiewicza
1.
Współczesną rzeźbę polską zdominowały formy ładne, grzeczne i dowcipne. Dotyczy to również w dużej mierze instalacji. Natomiast rzeźby Zbigniewa Frączkiewicza są konsekwentnie brzydkie, niegrzeczne i wzniosłe. Rdzewiejące, z grubsza ociosane, niekanoniczne, prowokujące, nie pod publiczkę, odnoszące się bezpośrednio do ważnych tematów i kwestii ostatecznych.
2.
Temat sakralny to dla rzeźbiarza elementarz, zakładając, ze chciał się uczyć i nie spał na zajęciach z historii sztuki oraz lekcjach poświęconych rozwojowi form rzeźbiarskich. Frączkiewicz uczył się rzeźby u wybitnych profesorów (Stanisław Kulon, Oskar Hansen, Jan Kucz, dyplom – pracownia Tadeusza Łodziany) w dość tradycyjnej uczelni (warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych), ale w czasach (1965-71), gdy dominował konceptualizm i odejście od przedmiotu. To było pociągające, choć wydawało się pójściem na łatwiznę. Młody artysta najpierw chciał poznać tradycję, a tym samym – język rzeźby. Choć nie tylko – interesowały go zagadnienia organizacji przestrzeni, więc idee prof. Hansena starał się wcielać w życie w swoich pierwszych realizacjach.
Otrzymał dyplom z wyróżnieniem jednocześnie z Adamem Myjakiem, aktualnym (już po raz trzeci) rektorem ASP w Warszawie. Jest rówieśnikiem Jerzego Kaliny, rzeźbiarza i performera, najpierw outsidera, artysty “kościelnego” z okresu stanu wojennego, twórcy rzeźbiarskiego nagrobka Jerzego Popiełuszki w bagażniku fiata 125p, obecnie od lat bardzo oficjalnego specjalisty od wysokobudżetowych imprez plenerowych; Karola Broniatowskiego, twórcy “latających” postaci (cykl Ludzie, 1970 i Lądowanie przymusowe, 1972), po okresie wystaw prywatnych w stanie wojennym, od lat tworzącego z dużym powodzeniem w Berlinie; Jana Stanisława Wojciechowskiego, jeszcze w latach 80. interesującego rzeźbiarza, eksploatującego chyba nadmiernie własne oblicze odlane w gipsie, później autora tekstów i urzędnika kulturalnego. Pokolenie rzeźbiarzy pocz. lat 70., absolwentów ASP w Warszawie, dominuje dziś na rynku najlepiej notowanych artystów, ale i… urzędników uczelniano-ministerialnych. Mają prestiż i władzę, niektórzy także i pieniądze. Wpadają na rzadkie wystawy Frączkiewicza w Warszawie z butelką taniego rosyjskiego szampana Igrusstoje dla zaznaczenia więzi z tzw. dawnymi czasami. Szybko znikają, bo są stale zajęci.
Zbigniew Frączkiewicz jest od Magdaleny Abakanowicz młodszy, zaś od Mirosława Bałki starszy. Twórca równy tym międzynarodowym gwiazdorom siłą swoich prac, a jednak osobny i nieznany. Zwłaszcza z Abakanowicz wiele go łączy, co jest wyraźnie widoczne w ostatnich poznańskich realizacjach autorki Pleców (Backs, 1976-80) i Thirty Backwards Standing (1993-94). W parku pod cytadelą w Poznaniu stanął tłum 112 bezgłowych postaci – Nierozpoznanych. Oboje artystów używa z upodobanie żelazo – Abakanowicz użyła go – co prawda – po raz pierwszy, ale za to z niezwykłym rozmachem; Frączkiewicz odlewa swoje rzeźby w żelazie od lat 70.
Oboje tez stosują metodę multiplifikacji jako podstawę idei swoich projektów. O ile jednak tłum żelaznych sylwetek Abakanowicz jest anonimowy, o tyle Żelaźni Frączkiewicza dają się personifikować. To ludzie, tyle że z żelaza.
Abakanowicz znają wszyscy, Frączkiewicza prawie nikt. Nie tylko dlatego, że od początku wybrał prowincję, gdzie chciał nade wszystko w spokoju pracować, a nie wystawiać, sprzedawać, zabiegać o wyjazdy zagraniczne lub łączyć się w grupy i zyskiwać uznanie publiczności i krytyków. Sam skazał się na banicję od razu po studiach: niepokorny, dumny, osobny. Wierzył, że nie musi podlizywać się światu, że świat przyjdzie do niego. Do Chocianowa, Szklarskiej Poręby – na końcu Polski. Nie przyszedł. Nawet pomimo tego, że młody aktywista sztuki przyciągał do siebie, organizując plenery i spotkania artystów z całej Polski i Europy. Najważniejszy był plener w Borowie-Chocianowie w 1980 r., na który przyjechała czołówka polskich rzeźbiarzy. To było święto, zdawało się, że liczy się tylko wspólnota i radość tworzenia w aurze odzyskiwanej wolności. Później wszyscy rozjechali się do swoich Warszaw i Krakowów, a Frączkiewicz został u siebie.
3.
Tuż po stanie wojennym, w 1984 r. wystawił swoje prace o charakterze sakralnym w kościele św. Krzyża na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu z okazji drugiej pielgrzymki Papieża do ojczyzny. On, plastyk powiatowy, autor popiersi “świętych komuny”: Aleksandra Zawadzkiego, Karola Świerczewskiego i Konstantego Rokossowskiego dla miejscowych szkół (z tej serii nigdy nie powstała rzeźba Rokossowskiego, pozostałe stały przed szkołami, dziś usunięte), stanął po drugiej stronie barykady. Dla władzy sytuacja była jasna: zawiódł, zdradził, nic też dziwnego, że piórem posłusznych dziennikarzy rozprawiono się z nim.
4.
Później zaczął wyjeżdżać, głównie do Niemiec, dokąd było bliżej niż do Warszawy; organizował wystawy, stawiał pomniki i rzędy swoich Ludzi z żelaza. W Niemczech, w małych miastach jego Ludzie stoją na placach, rynkach, nierzadko są symbolami miejscowości. Wszędzie był żywo przyjmowany, niekiedy jednak zbyt żywo, zwłaszcza w kraju, na czym cierpiały rzeźby – okradane (najczęściej kradziono żelazne genitalia) i – w skrajnym przypadku – niszczone. Gdy ustawił swojego Żelaznego na rynku w Gorzowie, niemal od razu okrzyknięto go Świństerem – tworem bluźnierczym i antyreligijnym. Rodzice prowadzący dzieci do kościoła ponoć zasłaniali oczy swoim pociechom, natomiast na czas procesji zakrywano rzeźbę derką. W końcu usunięto ją i zniszczono.
5.
Pomnik Ofiar Lubina ’82 powstał w 1992 r. Ta jedna z najoryginalniejszych realizacji pomnikowych w Polsce opiera się prostej zasadzie skojarzenia granitowego napisu Solidarność (każda litera to osobny głaz) z żelaznym krzyżem ze śladami stóp i czołgowych gąsienic. Krzyż góruje nad całą kompozycją, ale w intencji artysty miał to być krzyż żelazny, którego barwa i ślady korozji mają niebagatelne znaczenie. Pomnik jest bardzo szanowany w Lubinie, każdy najmniejszy tag grafficiarzy jest natychmiast likwidowany przez służby miejskie. Może z tego szacunku uznano także, że z godnością pomnika nie licują ślady rdzy i krzyż zamalowano antykorozyjną farbą, w dodatku w kolorze różowym.
6.
Od 30 lat ZbignieF pozostaje najbardziej niezależnym i nieukładowym rzeźbiarzem polskim. Trochę nieczystym sumieniem naszej rzeźby – skomercjalizowanej i pustej. Jego prace nikogo nie pozostawiają obojętnym – problem jednak w tym, że znajdują się w obiegu pobocznym, tam, gdzie brakuje odniesień do wysokiej sztuki, do nowoczesności lub klasyki w ponad przeciętnym wydaniu.
7.
Kim jest Człowiek z żelaza – najważniejszy twór Frączkiewicza? Praczłowiekiem, nad- lub pod-człowiekiem, człowiekiem bez właściwości czy może człowiekiem – Bogiem, do którego każdy z nas mógłby, powinien czy chciałby być podobny. Dawni artyści ułatwiali proces utożsamiania – Chrystus był najczęściej piękny i wzniosły. Choć nie zawsze: słynny czarny Chrystus z ołtarza z Isenheim Matthiasa Grünewalda (z 1513-15 r.) odstręcza od swego wizerunku: jest broczącym krwią, wyschniętym od ascezy nieszczęśnikiem z powykręcanymi ramionami i dłońmi, który nacierpiał się ponad miarę i kona zrezygnowany. I przykład opozycyjny: Chrystus Michała Anioła z Kaplicy Sykstyńskiej (z lat 1535-41 r.) – lekko otyły, silny, gładki i gniewny. Bez korony cierniowej, lekko ufryzowany, z władczo uniesioną ręką – Pan gniewu, piętnujący wszelki grzech.
To plus i minus wizerunków Boga-Człowieka. Gdzieś po środku jest Chrystus Frączkiewicza. Gdy jako pomnik zawiśnie na gigantycznym Krzyżu Milenijnym na specjalnie wyznaczonym terenie pomiędzy cmentarzem ewangelickim i cmentarzem żołnierzy radzieckich w Bolesławcu będzie najwyższym, najbardziej okazałym Chrystusem Ukrzyżowanym w kraju. Czy najbardziej wyrazistym, czy po prostu widocznym z najdalszych zakątków tej i okolicznych miejscowości? Będzie wyrazem wiary, nie zaś tylko formą rzeźbiarską. Teraz, gdy gipsowe odlewy Chrystusa ZbignieFa wypełniają przestrzeń galerii sztuki współczesnej, na chwilę przed sakralizacją, Chrystus jest jeszcze forma rzeźbiarską, prefabrykatem, zespołem elementów, kształtem ludzkim, który jeszcze nie stał się boskim wizerunkiem na krzyżu.
8.
Zatrzymajmy się. To moment, gdy sztuka ukazuje proces sakralizacji przedmiotu. Za chwilę zniknie rzeźba i zaistnieje symbol wiary. Teraz widzimy jeszcze formę, jej części, miejsca, gdzie pojawia się spawy, gdzie trzeba będzie cyzelować zgrubienia, wzmocnienia konstrukcyjne, połączenia ze stalowym krzyżem. Dochodzi statyka i inżynieria. W dodatku roboty ziemne, infrastruktura, a nad tym wszystkim cień potężnego, ale wciąż dziurawego budżetu. Później już tylko wzniosłość i Ojcze nasz…
Ktoś powie, że zawsze tak było, że cierpień praktycznej strony twórczości wzniosłej, sakralnej doświadczał i Michał Anioł, i dziesiątki generacji artystów. Dostają za swoje twórcy dzieł wzniosłych i monumentalnych. Może to kara za pychę. Wszak mogli lepić figurki do banków i rezydencji biznesmenów, którzy wraz ze zleceniem nie omieszkują objaśnić, co cenią w rzeźbie mającej ozdobić ich ogród lub wnętrze rezydencji. Na pewno nie brzydotę, niegrzeczność i wzniosłość.
Warszawa, wrzesień-październik 2002 r.
Krzysztof Stanisławski
ZBIGNIEW FRĄCZKIEWICZ
Biografia
1946 Rok w którym urodziłem się w Grzmiącej (Pomorze).
Dzieciństwo i lata szkolne spędziłem w Łodzi.
1965 Kończę Liceum Sztuk Plastycznych w Łodzi i rozpoczynam studia na Wydziale Rzeźby ASP
w Warszawie, gdzie mam kontakt z takimi pedagogami, jak Stanisław Kulon, Oskar Hansen, Jan Kucz, Bogusław Szwacz.
1971 Otrzymuję dyplom (wyróżnienie) w pracowni Tadeusza Łodziany. W 1970 biorę udział w Ogólnopolskim Studenckim Plenerze Rzeźby w Legnicy (główna nagroda). Podejmuję decyzję o osiedleniu się w tym mieście po studiach.
1971/72 Przez kilka miesięcy pracuję jako plastyk zakładowy w Zakładach Mechanicznych “Legmet” w Legnicy; składam władzom szereg propozycji rozwiązań rzeźbiarskich w mieście.
Od października 1972 podejmuję pracę w PWSSP we Wrocławiu jako asystent Borysa Michałowskiego.
1973/76 Od jesieni 1973 zamieszkuję w Lubinie i rozpoczynam pracę plastyka powiatowego. W lutym 1974 rodzi się córka Kalina. W tym czasie przyczyniam się do powstania projektu “Humanizacja miasta Lubina” autorstwa O. Hansena, współpracuję z urbanistami (E. Dakszewicz), tworzę projekt systemu dekoracji okolicznościowych dla powiatu, powstają napisy LUBIN na granicach miasta oraz inne ważne rzeźby.
1977 Przeprowadzam się do wsi Czerniec k/Lubina. W październiku rodzi się córka Daria. Kontynuuję współpracę z Fabryką Urządzeń Mechanicznych w Chocianowie, gdzie stopniowo powstaje pracownia i dom. Biorę udział w Plenerach (Osetnica, Burgas, Targoszyn, Borów). Realizuję kamienne, monumentalne rzeźby. Biorę udział w wystawach.
1980/84 Organizuję plener rzeźbiarski Borów – Chocianów 1980. Przeprowadzam się do Chocianowa.
Remontujemy z grupą młodych ludzi LAMUS, późniejszą galerię. Organizuję wystawę indywidualną w Lubinie w 1983 (m. in. pierwszy pokaz “Tryptyku lubińskiego”.) “Tryptyk” pokazuję później w Kościele Św. Krzyża we Wrocławiu w 1984. Pierwsze kontakty z RFN w 1983 (Fellbach). W 1984 powstaje cykl “Żelaznych ludzi”
1986 Zamieszkuję w Świeradowie Zdroju. W 1984 nawiązuję kontakt z Galerią “Kunst -Treff” w Worpswede (Niemcy)
1989 Przeprowadzam się do Szklarskiej Poręby. Podejmuję próbę utworzenia ośrodka pracy twórczej w kamieniołomie.
1990 W grudniu zakładamy z Anią Daniel. Galerię F. W 1991/92 powstaje w Michałowicach i w Chocianowie Pomnik Ofiar Lubina ’82. W 1993 powstają “Kolorowe głazy”.
1993/95 Rodzą się plany budowy obiektu “Kamieniołom” w Szklarskiej Porębie.
ZBIGNIEW FRĄCZKIEWICZ zajmuje się: rzeźbą, rysunkiem, malarstwem, projektowaniem znaków graficznych, projektowaniem architektury, fotografią, wzornictwem użytkowym, medalierstwem, wystawiennictwem, filmami video, performance, happeningiem, pracą pedagogiczną.
WYSTAWY INDYWIDUALNE
XII.1971 – Rzeźba, rysunek, BWA Legnica
1-8.III. 1972 – Ona – fotograficzna aranżacja czasoprzestrzenna, BWA Legnica
1972 – Rysunki, Galeria “O” w Warszawie
28-30.XII. 1972 – Rysunki w lesie, wystawa obok DW Kamieńczyk w Szklarskiej Porębie
VIII. 1975 – Rzeźba, rysunek, BWA Wrocław
VI.1976 – Rysunki, Salon Teatru Wielkiego w Łodzi
V.1979 – Rzeźba i rysunek, SBWA – Galeria Rzeźby, Warszawa
1979 -Rzeźba, rysunek, KMPiK Lubin
1983 – Rzeźba, rysunek, Galeria Zamkowa – Lublin
VI-VIII.1985 – Rzeźba, Galerie der Stadt Fellbach (Niemcy)
XII.1985-I.1986 – Znak trwania, Galeria Foto Medium Art, Wrocław
1986-1987 – Rzeźba, Galeria “Lamus” w Chocianowie
XII.1987- I.1988 – Rzeźba, BWA Leszno
II.1988 – Rzeźba, BWA Zielona Góra
III-IV.1988 – Rzeźba, rysunek, Galerie Kunst-Treff, Worpswede (Niemcy)
X-XII.1988 – Rysunki, Hala Domu Zdrojowego w Świeradowie Zdroju
III-IV. 1989 – Rzeźba, Galeria Zamkowa, Lubin
IV.1989- Umarłym lasom – akcja na Izerskich Garbach (Góry Izerskie)
IV-VI.1989 – Rzeźba, Galerie Kunst-Treff, Worpswede (Niemcy)
VI-VIII.1989 – Rzeźba, Zamek Gödens k/Wilhelmshafen (Niemcy)
VIII- IX.1989 – Rzeźba, rysunek, Brückenturm Galerie, Mainz (Niemcy)
X.1989 – Rzeźba, Galeria Depelmann, Hannover (Niemcy)
XI.1989-IX.1992 – Rzeźba, Galeria Leo Klosa, Varrelbusch (Niemcy)
III.1990 – Obrazy, rzeźby, Galerie Kunst-Treff, Worpswede (Niemcy)
12.I.1991 – otwarcie autorskiej Galerii F w Szklarskiej Porębie
II.1991 – Głowy, wystawa rzeźb, Galeria F, Szklarska Poręba
III-V.1991 – Żelazo na śruby, rzeźby i obrazy, Galeria F, Szklarska Poręba
VII.1991 – Stopy z kamienia, rzeźby i rysunki, Galeria F, Szklarska Poręba
X.1991 – Rysunki, Galeria F, Szklarska Poręba
26.IX.1992 – Rzeźba, Góra Szybowcowa, Jeżów Sudecki
V-VI.1993 – Rzeźba, BWA Toruń
VII-VIII.1993 – Rzeźba, BWA Łódź
21-22.IX.1993 – Izerskie Garby II, Kopalnia Stanisław w Górach Izerskich
VIII XI.1993 – Rysunki, Galeria F, Szklarska Poręba
VII_XII.1994 – “Ludzie z żelaza”, Galeria F, Szklarska Poręba
V-VI.1995 – “Ludzie z Żelaza” , BWA Jelenia Góra i deptak 1 Maja
VI-VII 1995 – “Ludzie z Żelaza”, Galeria “STILON” i Wełniany Rynek, Gorzów Wlkp.
VII-VIII 1995 – “Ludzie z Żelaza”, BWA i Rynek -Wałbrzych
VIII-X 1995 – “Ludzie z Żelaza” P.G.S. i plac przy Molo-Sopot
X 1995-III 1996-“Ludzie z Żelaza”, BWA i Zamek Książąt Pomorskich, Szczecin
II-V 1996 – “Ludzie z Żelaza” BWA i Rynek – Legnica
VI-X 1966 – “Ludzie z Żelaza” teren huty KRUPPA i Bank – Kunstverein, Hattingen (D)
IX-XI 1966 – “Ludzie z Żelaza” Kościół Ewangelicki i Rynek – Essen (D)
XI-1996 – III 1997 -“Ludzie z Żelaza” Volksgarten i Biuro Architektoniczne SPICHALA -Wiedeń
III-1997 III-1998 “Ludzie z Żelaza” Park i Galeria PAYER – Leoben (A)
III-1998 -IX 1998 “Ludzie z Żelaza” wieś Mackenzell -Architekturbüro, Möller & Wald (D)
IV-1999 – Zbigniew Frączkiewicz – Rzeźba Muzeum Ślężańskie-Sobótka
IV-V 1999 -“Wędrówki Żelaznych Ludzi” Galeria Rzeźby BWA Warszawa
VI – VIII 1999 – ,,Wędrówki Żelaznych Ludzi” Galeria F Szklarska Poręba
XII 1999- III 2000 “Ludzie z Żelaza” Galeria “PEGAZ” Zakopane
WYSTAWY ZBIOROWE
V.1971 – Plastyka Zagłębia Miedziowego, BWA Legnica
1973 – Młode malarstwo, grafika, rzeźba, BWA Sopot
1973 – Wystawa Młodych, BWA Wrocław
1973 – Wystawa w galerii “PAFAWAG”, Wrocław
1974 – Plastyka Zagłębia Miedziowego, BWA Legnica
1974 – Ogólnopolska Wystawa Małych Form Rzeźbiarskich, BWA Poznań
V. 1975 – V Wystawa Malarstwa i Rzeźby Zagłębia Miedziowego, BWA Legnica
VII-VIII.1975 – Plastyka na zamówienie społeczne, CBWA Zachęta, Warszawa
III.1976 – Rzeźba Roku 1975 Polski Południowej, BWA Kraków (Grand Prix)
V-VI.1976 – VI Wystawa Plastyki Zagłębia Miedziowego, BWA Legnica
III.1977 – Rzeźba Roku 1976 Polski Południowej, BWA Kraków (Grand Prix)
1977 – XXX-lecie ZPAP, BWA Wrocław
VII.1977 – CDN, Wystawa pod Mostem Poniatowskiego, Warszawa
III.1978 – Rzeźba Roku 1977 Polski Południowej BWA Kraków
V-VI-VII.1978 – W kręgu Polskiej Rzeźby Współczesnej, BWA Koszalin
1978 – Festiwal Sztuk Pięknych, CBWA Zachęta, Warszawa
III.1979 – Zbigniew Frączkiewicz i Janusz Duda Remi. Realizacja i wystawa jednego obrazu, Klub Żuraw, Lubin
VII.1979 – Tendencje i osobowości, CBWA Zachęta, Warszawa (wyróżnienie)
XI.1979 – Kolor, forma, metafora – spotkanie krakowskie, BWA Kraków
VII-VIII.1980 – Myśl i tworzywo, wystawa małych form rzeźbiarskich, Muzeum Okręgowe, Radom
V.1980 – X – Wystawa Plastyki Zagłębia Miedziowego, BWA Legnica
1980-1982 – Rysunek i opis, Wystawa polskiego rysunku współczesnego, Muzeum Okręgowe, Radom
XI-XII, 1981, Muzeum Okręgowe, Radom
I-II.1982, Galeria Pryzmat, Kraków
III.1982, SBWA, Galeria MDM, Warszawa
IV-V.1982, Zamek Książąt Pomorskich, BWA Szczecin
9.VII-21.VIII.1983 – 2. Triennale Kleinplastik, Fellbach (RFN)
1984 – Wystawa zorganizowana z okazji drugiego przyjazdu do Polski papieża Jana Pawła II, Kościół św. Krzyża, Wrocław
1988 – Wystawa poplenerowa O przestrzeń wolną od wojny Zamek Książ k/Wałbrzycha
1989 – Wystawa towarzysząca międzynarodowemu sympozjum w Durbach
III.1990 – Wystawa w Galerii Kunst – Treff, Worpswede (RFN)
VIII-IX.1990 – Wystawa poplenerowa Krastal’90, Villach (Austria)
13.IV-15.V.1991 – “Profile”, wystawa poplenerowa, Centrum Rzeźby Polskiej, Orońsko
1991 – Pokonkursowa wystawa projektów pomnika LUBIN’82, Galeria F, Szklarska Poręba
X. 1991 – Szklarska Poręba w Bad Harzburg, Galeria Miejska, Bad Harzburg (RFN)
VIII.-X.1993 – 7. prezentacje jeleniogórskiego środowiska plastycznego, BWA Jelenia Góra
VIII-IX, 1994 – II triennale plastyki “Sacrum. Wiara – Sztuka”, BWA Częstochowa (nagroda)
IV.1995 – Modele Hofmana wczoraj i dziś, Galeria F i Muzeum w Szklarskiej Porębie
1995 – Wokół polskiej rzeźby lat 70 i 80 -XX wieku – CRP Orońsko
1995 – “Wieczorny Zamek” – Góry Izerskie i BWA Jelenia Góra
1997 – Plastyka Zagłębia Miedziowego – BWA Legnica
1997 -“TUTAJ – dzisiejsza kolonia artystyczna” Szklarska Poręba -Muzeum Miejskie
1997 – Poplenerowa wystawa ceramiki -Bolesławiec ,Wrocław, Sieradz.
1998- “Rekompozycja Figury”- Poznań – IX-X Gorzów XII
1998- Polska rzeźba lat 70-80 – Orońsko
1999- V-VIII, “Wspaniały Krajobraz. Artyści i kolonie artystyczne w Karkonoszach w XXw.”, BWA Jelenia Góra, Berlin, Görlitz, 1999 – 2000.
REALIZACJE
1. “Dom” (projekt) – makieta, plany, przekroje, gips, 130 cm, 1969, pracownia prof. O. Hansena w ASP Warszawa
2. “Nastroje” pokaz, VI. 1970, ASP w Warszawie
Realizacja polegała na aranżacji pomieszczenia o wymiarach 3x3x3 m. Ściany ciemnego wnętrza przesłonięte zostały ekranami z płótna, ukrywającymi elementy instalacji technicznej. Na środku sufitu zawieszonego walcową formę o średnicy ok. 40 cm, na dole umieszczona była dźwignia – włącznik, rodzaj wagi, która w jednym skrajnym położeniu włączała silne, różowe światło, usytuowane wewnątrz walcowej formy i oświetlające gładkie, białe ekrany ścian. Natomiast po naciśnięciu dźwigni tak, aby znalazła się w drugim, skrajnym położeniu, różowe światło gasło, na ekranach ścian rozbłyskiwały graficzne symbole przywołujące dramatyczne skojarzenia np. krzyż, błyskawica; równocześnie narastał coraz głośniejszy dźwięk – agresywna muzyka, powtarzając się w kilkusekundowych odstępach. Bodźce te zmuszały odbiorcę bądź do opuszczenia pomieszczenia, bądź do naciśnięcia dźwigni w przeciwnie skrajne położenie, powodujące ustanie doznań negatywnych, ciszę i zapalenie się różowego światła
3. “Krzyk” – żeliwo, 50 cm, Muzeum Okręgowe w Radomiu
4. “Głowa” – żeliwo, 55 cm, 1970, Muzeum Okręgowe w Legnicy
5. “Określenie przestrzeni” metal, 1970, główna nagroda Pleneru Młodej Rzeźby Legnica’70, praca zniszczona
6. “Przenieść” obiekt rozprzestrzeniający się – performance, 1970, plener Młodej Rzeźby Legnica’70.
Elementy metalowe z uchwytami, pomalowane na srebrno, z wypisanymi na nich poleceniami – przenieść 1m, 5m, 20m itp.
7. “Szachy” metal, 1970, Plener Młodej Rzeźby Legnica’70, wykonane wraz z A. Kossem, praca zniszczona w Legnicy
8. “Dyplom” 1971, ASP w Warszawie, pracowni T. Łodziany, (wyróżnienie) Aranżacja przestrzeni przy pomocy rzeźb i rysunków: “Eufemia” – różowy beton na gipsie, “Ignac” – szary beton, “Smukła” – odlew cementowy patynowany (ugier jasny) rysunki na papierze pakowym o formatach ok. 200 x 200 cm. Rzeźby zniszczone w Legnicy
9. “Głowy powielone” gips malowany srebrolem, 100 cm, 1971, kolekcja prywatna – Polska
10. “Zgięty blok” gips, 30 cm, 1971, własność autora
11. “Forma erotyczna” metal, 70 cm, 1971, praca zaginęła w Legnicy
12. “Usta” rzeźba dwuelementowa, gips, 35 cm i 45 cm, 1971, własność autora
13. “Abstrakcyjne formy organiczne” rzeźba dwuelementowa, 30 cm i 45 cm, 1971, praca zaginęła
14. “Kobieta” brąz, 25 cm, 1971 skradziona w Dreźnie, kolekcje prywatne – Niemcy i Włochy, Muzeum Okręgowe Legnica
15. “Usta” żeliwo, 50 cm, 1971, Muzeum Okręgowe w Legnicy
16. “Elementy informacji wizualnej BHP” realizowane w Zakładach Mechanicznych LEGMET w Legnicy w latach 1971/72
17. “Ona” – fotograficzna aranżacja czasoprzestrzenna, 1-8.III. 1972, BWA Legnica. Trzy rzutniki, z których emitowane są przenikające się obrazy oraz obracający się skokowo element z lustrem, przenoszący fragmenty obrazów w inne miejsca. Na codziennie zmienianych slajdach fotografie aktów, rzeźb i portretów kobiet.
18. “Dwuczęściowa kompozycja z dłońmi” żeliwo, 35 cm i 60 cm, 1972, praca zaginęła
19. “Kobieta I” żeliwo, 35 cm, 1973 własność autora
20. “Kobieta II” brąz, 35 cm, 1973, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku
21. “Górnik – powielany znak rzeźbiarski dla Polkowic” (projekt), żeliwo, 30 cm, 1973, własność autora
22. Malarstwo ścienne na murze fabrycznym FUM Chocianów, 1973, praca zbiorowa
23. “Pomnik ofiar faszyzmu” znak rzeźbiarski obozu koncentracyjnego Gross Rosen filia w Chocianowie, żeliwo, stal, 1973, Chocianów
24. “Relief I” żeliwo, 60 cm, 1974, kolekcja prywatna – polska oraz własność autora
25. “Relief II” żeliwo, 300×250 cm, 1974, własność autora
26. “Głowa” piaskowiec, stal, 170 cm, 1974, praca zaginęła
27. “LGOM” drewno (obecnie granit) żeliwo, miedź, 350 cm, 1974 Grand Prix wystawy Rzeźba Roku 1975 Polski Południowej – BWA
28. System dekoracji okolicznościowych dla powiatu Lubin, 1974
29. “K. Świerczewski” popiersie żeliwo, miedź, 70 cm, 1975, Szkoła podstawowa w Chocianowie
30. “Lubin” napis przestrzenny, narzut betonowy, 10 m, 1975, czterokrotna realizacja przy wjazdach do miasta
31. “Pejzaż urbanistyczno – plastyczny miasta Chocianowa” 1975 (praca realizowana wraz z Ewą Dakszewicz) nagroda Ministra Przemysłu Ciężkiego na wystawie “Plastyka na zamówienie społeczne”
32. Wystrój plastyczny zakładu ELPO w Lublinie, 1976
reklama – spodnie, przy szosie
kolorystyka zakładu z projektami malarstwa ściennego
aranżacja przestrzeni zielonej przed zakładem – projekt rzeźby “Kobieta z wodą” (żeliwo, 30 cm, obecnie kolekcja prywatna Niemcy)
33. “Pozdrowienie” piaskowiec, 4 m, 1976, praca zrealizowana na Plenerze rzeźbiarskim w Pirna – Rottwendorf k/Drezna (NRD)
34. “Skamieniały” piaskowiec, 3 m, 1976, praca zrealizowana na Plenerze Rzeźbiarskim w Pirna – Rottwendorf k/ Drezna (NRD)
35. “Karliński I” stal, gips (płyty, śruby) 130 cm, 1976
36. “Karliński II” żeliwo, 165 cm, 1976, Muzeum Okręgowe w Legnicy
37. “Ręce” rzeźba czteroelementowa, 3 x żeliwo, 1 x miedź, 150 cm, 1976/77, własność autora
38. “Wyżykowski” żeliwo, miedź, 180 cm, 1977, Muzeum Okręgowe w Legnicy
39. “Pomnik ofiar faszyzmu” znak rzeźbiarski obozu koncentracyjnego Gross Rosen filia w Jelczu, żeliwo, stal, 1977, Jelcz
40. “Geonauta” żeliwo, 150 cm, 1977, kolekcja prywatna – Polska, oraz własność autora
41. “A. Zawadzki” obiekt z popiersiem, metal, 3 m, 1977, Szkoła Podstawowa w Lubinie
42. “Leżący” marmur, 5 m, 1977, realizacja na Międzynarodowym Sympozjum Rzeźbiarskim w Burgas (Bułgaria), Grand Prix
43. “K. Rokossowski” głowa żeliwo, metal, 450 cm, 1978, praca nie istnieje
44. “Tors” żeliwo, 50 cm, 1978, kolekcja prywatna, Niemcy
45. “Głowa w kasku” żeliwo, aluminium, 25 cm, 1978, praca zaginęła
46. “Stopa na śruby” żeliwo, 55 cm, 1978, kolekcja prywatna – Niemcy
47. “Wóz” granit, 450 cm, 1978, praca zrealizowana na Plenerze “Osetnica” Targoszyn – Borów
48. “Ludziom ziemi” granit, stal beton, 7 m, 1978 – 85, własność autora. Rzeźba znajduje się w Jerzmanowej
49. “Wywyższenie” żeliwo, brąz, 150 cm, 1979, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku
50. “Stopy” granit, stal, 10 m, 1980, praca zrealizowana na Sympozjum Rzeźbiarskim Chocianów – Borów, obecnie zniszczona
51. “Triumfujący” brąz, 60 cm, 1981, kolekcje prywatne – Niemcy, Polska
52. “Krok” brąz, 55 cm, 1982, kolekcje prywatne – Niemcy, Polska
53. “W. Witos I” żeliwo, granit, 300 cm, 1982, Technikum Rolnicze w Legnicy
54. “Ręka ’82” żeliwo, 55 cm, 1983, kolekcje prywatne – Włochy, Niemcy , USA
55. “J. Korczak” rzeźba portretowa aluminium, granit, 250 cm, 1983, Szkoła Podstawowa w Lubinie
56. “Pielgrzym” marmur, drewno, 300 cm, 1983, praca zrealizowana na Międzynarodowym Sympozjum Rzeźbiarskim – Carrara (Włochy)
57. “Ołtarz” piaskowiec, stal, 200 cm, 1983, praca zrealizowana na Międzynarodowym Sympozjum Rzeźbiarskim – Fannano (Włochy)
58. “Stopa płonąca – dla Italo” piaskowiec, drewno, 180 cm, 1983, kolekcja prywatna – Włochy
59 – “Stopy dla Franco” piaskowiec, drewno, 40 cm, 1983, kolekcja prywatna – Włochy
60. “Dłonie z ziemi” żeliwo, 60 cm, 1983, kolekcja prywatna – Polska, Niemcy
61. “Dom dla Franco” projekt architektoniczny domu mieszkalnego, zrealizowano plany i model – brąz, 65 cm, 1983/84, Kolekcja prywatna – Niemcy
62. “Chrystus” projekt dla kościoła w Lubinie – żeliwo, 70 cm, 1984, kolekcja prywatna – Niemcy oraz własność autora
63. “Majakowski” portret czterokrotnie zmultiplikowany, żeliwo, 60 cm, 1984, kolekcja prywatna – Niemcy
64. “Uwolnienie” żeliwo, 150 cm, 1984, własność autora
65. “Głowa” żeliwo, piaskowiec, stal, 650 cm, 1984, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku
66. “Żelazny człowiek” żeliwo, brąz, aluminium, marmur (ok. 30 postaci) 220 cm, 1984 kolekcje prywatne – Niemcy (Brema, Worpswede, Norymberga, Billefeld, Wuppertal) własność miast – Mainz, Fellbach oraz autora
67. “Witos II” żeliwo, 300 cm, 1985, Parchów
68. “W. Szafer” popiersie żeliwo, 100 cm, 1985, Technikum Rolnicze w Chojnowie
69. “Znak trwania I” granit, aluminium, 35 cm, kolekcja prywatna – Holandia
70. “Znak trwania II” granit, żeliwo, 30 cm, 1985, własność autora
71. “Znak trwania” instalacja, 1985, Galeria Foto Medium Art we Wrocławiu
72. “T. Gumiński” popiersie brąz, 80 cm, 1986, Muzeum Okręgowe w Legnicy
73. “Koń” żeliwo, 300 cm, 1987, kolekcja prywatna – Niemcy oraz własność autora
74. “H. Mierzejewski” głowa żeliwo, granit, 200 cm, 1987, Szkoła w Chojnowie
75. “Stopa -dłoń” marmur, 100 cm, 1988, własność autora znajduje się w Zamku Gödens (Niemcy)
76. “Stopa” marmur, serpentynit, 30 cm, 1988, kolekcja prywatna Polska
77. “Stopa zielona” serpentynit, 30 cm, 1988, kolekcja prywatna – Niemcy
78. “Stopa ze schodami” marmur, 55 cm, 1988, własność autora
79. “Stopa z dłonią” marmur, brąz, 70 cm, własność autora
80. “Stopa z wodą” granit różowy, granit szary, woda, 6 m, 1989 kolekcja prywatna – Polska (Zielonka k/Warszawy)
81. “Umarłym lasom” akcja 1989, Izerskie Garby – Góry Izerskie
82. “Stopy w Jarzmie” granit, drewno, 250 cm, 1989, własność autora, znajduje się w Zamku Gödens (Niemcy)
83. “Stopa biało-czerwona” marmur, czerwony piaskowiec, 240 cm, 1989, Kolekcja prywatna – Durbach – Niemcy
84. “Zielony płomień” marmur, serpentynit, 380 cm, 1990, własność autora znajduje się w Villach (Austria)
85. “Stopa różowa” marmur, 50 cm, 1990, kolekcja prywatna – Polska
86. “Szara stopa” marmur, 60 cm, 1990, kolekcja prywatna – Polska
87. “Krąg kamiennych stóp” 1991, praca zrealizowana na plenerze rzeźbiarskim “Profile” w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku
88. “Stopa” marmur, brąz, 80 cm, 1991, własność autora
89. “Stopa” marmur, pręt, 85 cm, 1991, własność autora
90. “Stopa” czarny marmur, 40 cm, 1991, własność autora
91. “Stopa” marmur, 65 cm, 1991, własność autora
92. “Stopy” marmur, 60 cm, 1991, kolekcja prywatna – Niemcy
93. “Stopa” granit, 45 cm, 1991, własność autora
94. “Stopa” marmur, serpentynit, 60 cm, 1991, własność autora
95. “Stopa” marmur – Zielona Marianna, 25 cm, 1991, własność autora
96. “Stopa różowa” marmur, 25 cm, 1991, własność autora
97. “Stopa” marmur, 15 cm, 1991, własność autora
98. “Stopa” marmur, 10 cm, 1991, własność autora
99. “Stopa” czerwony piaskowiec, 30 cm, 1991, własność autora
100. “Stopa” gabro, 40 cm, 1991, własność autora
101. “Stopa czerwona” marmur albański, 120 cm, 1991, własność autora
102. “Stopa czarna” sjenit, 110 cm, 1991, własność autora
103. “Stopa biała” marmur, 130 cm, 1991, własność autora
104. “Pomnik Ofiar Lubina ’82” granit, żeliwo, 1992, Lubin
105. “Model Pomnika Ofiar Lubina ’82 granit, metal, drewno, 200 cm, 1992, Muzeum Okręgowe w Legnicy
106. Montaż “Ludzi z żelaza” akcja towarzysząca wystawie rzeźb w galerii BWA Toruń, 1993
107. Montaż “Ludzi z żelaza” akcja towarzysząca wystawie rzeźb w galerii BWA Łódź, 1993
108. “Izerskie Garby II” akcja w Górach Izerskich, 1993
109. “Rząd kolorowych głazów” granit, farba olejna, 1993, własność autora, znajduje się w Szklarskiej Porębie
110. “A. Czernicki” popiersie, gips, 55 cm, 1993, własność autora
111. Fotografia “Pomnika Ofiar Lubina ’82” 240 x 360 cm, 1994 nagroda na wystawie SACRUM Wiara – Sztuka w Częstochowie, własność autora
112. “Rząd kolorowych elementów” granit, piaskowiec, drewno, styropian, farba olejna, 1994, własność autora, znajduje się e Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku
113. “Stopa czerwona” granit, 150 cm, 1994, własność autora
114. “S. Roszkiewicz” głowa, gips, 55 cm, 1995, własność autora
115. “Żelazny – Mały” żeliwo, wys. 60 cm 1996
116. “Ręce -Multiplikacja” żeliwo, wys. jednego elementu 33 cm 1997
117. Miniatura pomnika LUBIN’82 -prezent dla Papieża, srebro ,miedź, granit- dł.100 cm
118. “Grossholz” brąz, wys.150 cm, Niemcy, 1997
119. “My z XX wieku” – żelazo , wys. 295 cm. 1999 ( Greiz)
120. “Chrystus” brąz , wysokość 7 m .realizacja dla koścoła w Bolesławcu, 2000-2001
121. Chrystus – brąz, wys.160 cm, Cmentarz w Łodzi ul. Sopocka.(proj.do dużej figury) 2001
122. Tablica na dom – Muzeum w Szklarskiej Porebie, granit, 150 cm, 2001.
123. Grobowiec Kołodzieja – granit, wys 3m, cmentarz kom. Szczecin, 2001
124. Grób Zofii Fuczek – granit, brąz, dł . 250cm, cmentarz kom. Lubin, 2001
RYSUNKI (wybór)
1. “Pracujący” węgiel, papier, 250 x 300 cm, 1969
2. “Biegnący”, węgiel, karton, 200 x 210 cm, 1969
3. “Czas” czarna plakatówka, papier, 200 x 210 cm, ok. 1970
4. “Ręka” węgiel, papier, 200 x 140 cm, ok. 1970
5. “Zły” grafit, papier, 200 x 140 cm, ok. 1970
6. “Para” grafit, papier, 200 x 210 cm, ok. 1970
7. “W lesie” rysunek pędzlem, tektura, 100 x 70, ok. 1970
8. “Dom” grafit, papier, 140 x 100, ok. 1970
9. “Rysunek abstrakcyjny” czarna plakatówka, papier, 200 x 210 cm, ok. 1970
10. “Wpatrzony” grafit, papier, 130 x 90 cm, ok. 1970, prywatna kolekcja – Niemcy
11. “Kwadratowe słońce” piórko, tusz, tektura, 100 x 70 cm, ok. 1970
12. “Zagrożenie” piórka, tusz, papier, 100 x 70 cm, ok. 1971, prywatna kolekcja – Polska
13. “Grupa” piórko, tusz, tektura, 100 x 70 cm, ok. 1971
14. “Para” węgiel, czerwona plakatówka, papier, 200 x 210 cm, ok. 1971
15. “Duszący” węgiel, papier, 240 x 250 cm, 1972, prywatna kolekcja – Belgia
16. “Fruwający robotnicy” kolorowa tempera, papier, 300 x 210 cm, ok. 1972
17. “Ikar” grafit, papier, 300 x 210 cm, ok. 1972, prywatna kolekcja – Niemcy
18. “Biegnący” dwustronny obiekt rysunkowy grafit, papier, 200 x 420 cm, ok. 1972
19. “Pokłon” grafit, papier, 200 x 210 cm, ok. 1972
20. “Podkuty” grafit, srebrzanka, papier, 240 x 250 cm, ok. 1972
21. “Teatr” węgiel, kreda, papier, 200 x 210 cm, ok. 1972
22. Ślad” grafit, papier, 200 x 210 cm, ok. 1972
23. “1,1,1,1” grafit, srebrzanka, papier, papier, 200 x 210 cm, ok. 1972
24. *** dwustronny obiekt rysunkowy farby emulsyjne, płótno, 200 x 1000 cm, 1974
25. “Kopernik” grafit, granatowa tempera, papier, 200 x 210 cm, ok. 1975
26. ” Rysunek na skale, farba lateksowa, 10 m., 1976, Pirna – Rottwendorf k/ Drezna
27. “Górnicy” plakatówka, płótno, 300 x 200 cm, ok. 1976
28. “Tryptyk lubiński” gwasz, papier, 3 x (50 x 60), 1983, własność Solidarność KGHM w Lubinie
29. “Ręce” węgiel, papier, 100 x 70 cm, 1983, prywatna kolekcja – Włochy
30. “Tryptyk lubiński II” farby emulsyjne, płótno, 3 x (200 x 200) 1984
31. “Żelazo” węgiel, kreda, 50 x 70 cm, 1988, Muzeum we Freiburgu (Niemcy)
32. “Sympozjum” plakatówka, papier, 230 x 170 cm, 1989
33. “Żelazna pięść” węgiel, papier, 50 x 70 cm, 1994, prywatna kolekcja – Polska
34. “Żelazna głowa” węgiel, papier, 50 x 70 cm, prywatna kolekcja – Polska
OBRAZY
1. “Odwrócony” olej, płótno. 200 x 150 cm, 1969
2. “Idący” olej, sklejka, 100 x 70 cm, 1972, prywatna kolekcja – Niemcy
3. “Cienie cieni” olej, płótno, 115 x 80 cm, 1979, prywatna kolekcja – Niemcy
4. “Chorągwie” olej, płótno, 180 x 120 cm, 1989
5. “Żelazne ręce” tryptyk, olej, płótno, 3 x (100 70 cm) 1989
6. “Kwiat gleby” olej, płótno, 50 x 70 cm, 1989, prywatna kolekcja – Polska
WAŻNIEJSZE NAGRODY
1970 – I nagroda na Ogólnopolskim Plenerze Młodej Rzeźby w Legnicy
1975 – nagroda Ministra Przemysłu Ciężkiego na wystawie “Plastyka na zamówienie społeczne” CBWA Zachęta, Warszawa) za “Pejzaż urbanistyczno – plastyczny miasta Chocianowa” (wspólnie z Ewą Dakszewicz)
1976 – Grand Prix na wystawie “Rzeźba Roku 1975 Polski Południowej”, BWA Kraków
1977 – Grand Prix na wystawie “Rzeźba Roku 1976 Polski Południowej”, BWA Kraków
1977 – Grand Prix na Międzynarodowym Sympozjum Rzeźbiarskim w Burgas (Bułgaria)
1978 – nagroda prasy dolnośląskiej za twórczość rzeźbiarską
1979 – wyróżnienie na wystawie “Tendencje i osobowości” (CBWA Zachęta, Warszawa)
1989 – Srebrny Krzyż Zasługi nadany przez Prezydenta PRL
1994 – nagroda na wystawie “Sacrum, Wiara – Sztuka”, BWA Częstochowa
1997 – “Srebrna Iglica” – nagroda za całokształt twórczości, BWA Legnica
PLENERY
IX.1970 – Ogólnopolski Plener Młodej Rzeźby, Legnica (nagroda)
1974 – plener MIST, Osetnica
V. 1976 – Międzynarodowe Sympozjum Rzeźbiarskie, Pirna-Rottwendorf k/Drezna (NRD)
VII-VIII. 1977 – Międzynarodowe Sympozjum Rzeźbiarskie, Burgas (Bułgaria) Grand Prix
VIII.1978 – Plener malarsko – rzeźbiarski, “Osetnica”, Targoszyn
5-25.V.1980 -XII Ogólnopolski plener przemysłowy na Śląsku, Jastrzębie Zdr.
1980 – Sympozjum Rzeźbiarskie, Borów – Chocianów
21.VII.-4.VIII.1983 – Międzynarodowe Sympozjum Rzeźbiarskie, Carrara (Włochy)
1983 – Międzynarodowe Sympozjum Rzeźbiarskie, Fannano (Włochy)
1984 – Plener rzeźbiarski, Centrum Rzeźby Polskiej, Orońsko
VII-VIII.1988 – Plener “O przestrzeń wolną od wojny”, Zamek Książ k/ Wałbrzycha
20.VII-12.VIII.1989 – Międzynarodowe Sympozjum Rzeźbiarskie, Durbach (RFN)
VII-VIII.1990 – Międzynarodowe Sympozjum Rzeźbiarskie, Krastal, (Austria)
III-IV.1991 – “Profile”, Ogólnopolski plener rzeźbiarski, Centrum Rzeźby Polskiej, Orońsko
IX.1994 – “Kamień”, Międzynarodowy Plener Rzeźbiarski, Centrum Rzeźby Polskiej, Orońsko
BIBLIOGRAFIA
– “Zbigniew Frączkiewicz; rysunek, rzeźba” katalog, BWA Legnica, 1971
– “Rocznik Akademii Sztuk Pieknych w Warszawie” str. 100, 150, 151, 159, RSW “Prasa Książka Ruch”, Warszawa 1973
– “Prezentacje’74” Wystawa prac artystów plastyków okręgu wrocławskiego ZPAP, Muzeum Architektury, 1974
– “Plastyka Zagłębia Miedziowego, XXX lecie PRL, Legnica 1974
– “Zbigniew Frączkiewicz – rzeźba, rysunek”, BWA Wrocław, 1975
– “Malarstwo, grafika, rzeźba – 5 wystawa malarstwa, grafiki, rzeźby Zagłębia Miedziowego”, BWA Legnica, 1975
– “Plastyka na zamówienie społeczne w XXX-lecie PRL” – Konkurs “Środowisko w którym żyjemy”, CBWA Zachęta, Warszawa, 1975
– Plastyka Zagłębia Miedziowego, BWA Legnica, 1976
– “Rzeźba Roku 1975 Polski Południowej” BWA Kraków, 1976
– “Rzeźba Roku 1976 Polski Południowej”, BWA Kraków, 1977
– “Wystawa sztuki XXX lat ZPAP okręgu wrocławskiego” Wrocław 1977
– “Bildhauer Symposium Pirna – Rottwendorf” 1977
– “Mieżdunarodien simpozium po skulptura Burgas ’77 Sofia (Bułgaria) 1978
– “W kręgu polskiej rzeźby współczesnej” BWA Koszalin, 1978
– “Plener Osetnica’78 – malarstwo”, Targoszyn 1978
– “VII Festiwal Sztuk Pięknych”, Zachęta, oraz inne galerie Warszawy, CBWA Warszawa 1978
– “Rzeźba Roku 1977 Polski Południowej” BWA Kraków, 1978
– “Tendencje i osobowości 1974/1979 – Ogólnopolska wystawa rzeźby w XXX-lecie PRL” Zachęta, Warszawa 1970
– “Kolor, Forma, Metafora spotkania Krakowskie ’79”, VIII Ogólnopolska wystawa malarstwa i rzeźby, BWA Kraków, 1979
– “Plastyka Zagłębia Miedziowego”, BWA Legnica 1980,
– “XII Ogólnopolski Plener Przemysłowy na Śląsku”, Jastrzębice, 1980
– “Myśl i Tworzywo” wystawa małych form rzeźbiarskich, Muzeum Okręgowe w Radomiu, 1980
– “Rysunek i Opis” wystawa polskiego rysunku współczesnego, Muzeum Okręgowe w Radomiu, 1980/1982
– “2. Triennale Kleinplastik” Fellbach, 1983
– “Scolpire all’aperto, V simposio internazionale di scultura, Carrara (Włochy) 1983
– “Kto jest kim w Polsce” Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1984
– “Wystawa zbiorów rzeźby 1981-85” Galeria ZAR Warszawa, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, 1985
– “Rysunek rzeźbiarzy” Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku 1986/87
– “VI Simposio internazionele di scultura su pietra – Fannano – cultura e artigianato – scolpire in piazza” Fannano (Włochy) 1988
– “O przestrzeń wolną od wojny – plener rzeźby” Zamek Książ 1988
– “Andrzej K. Olszewski “Dzieje Sztuki Polskiej 1890 – 1980, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1988
– “Rzeźba Polska rocznik 86” str. 166 i 167, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, 1989
– “Kto jest kim w Polsce” Wydawnictwo Interpress, Warszawa, 1989
– Jan Koszminder “40 lat CHOFUM” str. tytułowa oraz opracowanie, Chocianów 1989
– Internationales Bildhauer Symposion Staufenburg Klinik, Durbach 1989
– Irena Grzesiuk Olszewska “Ewolucja Formy” w Rzeźbie Polskiej 1989 – Pomnik”, Centrum Rzeźby Polskiej, w Orońsku, 1989
– Bildhauer Symposion Krastal ‘ 90, Krastal, (Austria) 1990
– Hans Jurgen Imiela “Brunnen, Denkmälen, und Plastiken in Mainz, Schmidt Mainz 1991
– Gabriela Zawiła i Janusz Korzeń “Szklarska Poręba – zarys monograficzny” str. 54, Szklarska Poręba 1993
– “II triennale plastyki SACRUM – Wiara Sztuka” BWA Czestochowa, 1994
– “7 prezentacje jeleniogórskiego środowiska plastycznego” BWA Jelenia Góra 1993
– Markus Dworczyk, Erle Bach “Niederschlesien””, str. 35, Kraft Verlag, Würzburg 1994
Czasopisma i Dzienniki
1970
Wiesław Hudan, “Rzeźby w parku” – itd. nr 46 z 15.XI.1971
1971
J Stasiak, “Słońce wstaje każdego dnia…” – Wiadomości (Wrocław) nr 41 z 17.X.1971
1972
“Plakat X jubileuszowych dni Legnicy” – Gazeta Robotnicza z 20.IV.1972
1973
Janina Stasiak, “Słońce wstaje każdego dnia” – Konkrety nr 4 z 26.I.1973
1974
“By w Lubinie było ładniej” – Gazeta Robotnicza nr 38 z 8.II. 1974
Jan Mazur, “to jest mist” – Konkrety nr 37 z 13.IX.1974
1975
Lech Isakiewicz, “Dokąd idziesz artysto?” – Polityka nr 4 z 25.I.1975
Stanisław Pelczar, “Właśnie tak” – Konkrety nr 18 z 2.V. 1975
Kornik, (Biuro Wystaw Artystycznych) – wiadomości (Wrocław) z 4.IX.1975
Zofia Gebhard, “Zielone miasto”- Konkrety nr 33 z 15.VIII.1975
“A może zostawić” – Kurier polski nr 203 z 29.IX.1975
“ODRA” nr 12, str. 8 z XII.1975
1976
Jerzy Madejski – Życie Literackie 21.III.1976
“Rzeźba roku” – Przekrój z 21.III. 1976
Marian Kozłowski, “Słońce świeci wszędzie” – Konkrety nr 15 z 9.IV.1976
Tomasz Zalewski, “Lubin: Coś dla ducha” – Literatura z 29.IV.1976
Zofia Gebhard, (…Wielkie płachty pakunkowego papieru) – Wojewódzki Informator Kulturalny (Legnica, Lubin, Jawor) z VI- VII.1976
Gustaw Romanowski, “Pomnik wolnego człowieka” – Głos Robotniczy z 18. XI. 1976
Zofia Gebhard “Zbigniew Caban Frączkiewicz”, Wojewódzki Informator Kulturalny Legnica – VI,VIII 1976
1977
Alojzy wacławek, Za co Kupić, gdzie ustawić” – Nowa Miedź nr 4 z 19.II.1977
“Dziś otwarcie wystawy Rzeźba Roku 1976 Polski Południowej” – Echo Krakowa nr 85 z 16-17.IV.1977
“Rzeźba Roku ’76” – Gazeta Południowa (Kraków) z 18.IV.1977
M.S. “Mocni ze śrubowni” – Głos Jelcza 1-15.VI. 1977
(jw) “CDN Galeria Młodych” – Głos Pracy z 7.VII.1977
“Kamkt gowori na mnogo egzyci, meżdunaroden simposium po skulptura – Burgas ’77 – pogled z 15. VIII.1977 (Bułgaria)
K.Z. “Sukces Lubińskiego rzeźbiarza”- Gazeta Robotnicza nr 241 z 24.X.1977
Czesław Pańczuk, “Bezsterylnej elegancji” – Konkrety po 20.X.1977
Agnieszka Panecka “Zbigniew Caban Frączkiewicz” – Nowy Wyraz nr 7, lipiec 1977
Janusz Piotrowski “CDN”, Radar – (wyd. w jęz. niemieckim) 5/77
1978
“Pomnik K. Rokossowskiego odsłonięto w Legnicy” – Gazeta Robotnicza z 22.II.1978
“Odsłonięcie pomnika K. Rokossowskiego w Legnicy” – Trybuna Ludu z 23.II.1978
“W 60 rocznicę powstania bohaterskiej armii” – Konkrety z 24.II.1978
(jzb) “Tajniki tworzenia” – Konkrety nr 14 z 6.IV.1978
“Hołd pamięci K. Rokossowskiego, w 10 rocznicę śmierci” – trybuna Ludu z 4.VIII.1978
“Osetnica w Targoszynie” – Wojewódzki Informator Kulturalny – Legnica, X.1978
-Walentyna Orłowska “W kręgu rzeźby”, Bałtyk – Wojewódzki Informator Kulturalny, Koszalin VII.1978
1979
“Nagroda prasy dolnośląskiej ” – Słowo Polskie z 1.V.1979
“Nagroda prasy dolnośląskiej” – Gazeta Robotnicza z 1.V.1979
“Nagroda prasy dolnośląskiej” – Konkrety nr 18 z 4.V.1979
Zbigniew Janiszewski, “Tu szukam inspiracji” – Konkrety z 4.V.1979
1983
(st) “Rewizje” – Polska Miedź nr 17 z 30. VI – 6.VII.1983
1984
“Lamus” – Polska Miedź z 18-24.X.1984
1985
“Einladung zur Ausstellungseröffnung” – Fallbacher Stadtanzeiger z 20.VI.1985
“Skulpturen in der Städtischen Galerie” – Fellbacher Zeitung z 25.VI.1985
“Zbigniew Frączkiewicz zeigt Skulpturen in Fellbach, Das Werkinterpretieren soll jeder Beobachter für sich selbst” – Waiblinger Kereiszeitung z 29.VI.1985
“Der Pole Zbigniew Frączkiewicz zeigt seine Werke in Fellbach, Kontrast zwischen Mensch und Technik in Skulpturen – Fellbacher Zeitung z 29.VI.1985
“In der Städtischen Galerie” – Fellbacher Stadtanzeiger z 4.VII.1985
Zofia Gebhard, “Jak to jest z pomnikami. Rozmowa z artystą rzeźbiarzem Zbigniewem Frączkiewiczem” – Gazeta Robotnicza nr241 z 15.X.1985
Zofia Gebhard, “Zbigniew Frączkiewicz” – Mój Dom nr 17 z 1985
Zofia Gebhard, “Lekcje widzenia” – Gazeta Robotnicza z 4.XII.1985
1986
Jerzy Chłodnicki, “W kamieniu utrwalone. Wizje na wzgórzu” – Dziennik Ludowy z 11-12.I.1986
Zofia Gebhard, “Zbigniew Frączkiewicz” – Projekt 4/86
1988
Maria Mikołajczyk, “Antyczłowiek w Lesznie”, Gazeta Poznańska z 1.I.1988
BBL, Rzeźba człowieka z żelaza” – Wprost nr 6 z 7.II.1988
“Neue Entdeckungsreisen in der Galerie” – Wümme Zeitung z 17.III.1988
“Gigantische Mannsbilder. Ausstellung des polnischen Bildhauers Frączkiewicz in Worpswede” – Weser Kurier z 18.III.1988
Krystyna Smerd, “Zaklinanie piękna w …skale” – Trybuna Wałbrzyska nr 29 z 19.VII.1988
Zofia Gebhard, “Kres” – Gazeta Robotnicza nr 27.VII.1988
1989
“Hervorragend, interessant und allererste Auswahl. Bildhauer Symposion in Durbach – Offenburger Tegeblatt z 26.VII.1989
Claudia Renner, “Klosse aus Eisen gegossen” – Meinzer rhain zeitung z 17.VIII.1989
“Grafik, Melerei, Plastik” – Oldenburger Wochenblatt nr 46 z 12.XI.1989
“Realismus, Phantasie und Abstraktion” – Landkreis Cloppenburg z 14.XI.1989
1990
“Termin mit Symbolik” – Mainzer Zeitung z 9.V.1990
“Roboten im Abreits” – Mainzer Rhain Zeitung z 9.V.1990
“Das Symposion Krastal” – Neue Kronen Zeitung z 17.VII.1990
1991
Irena Grzesiuk Olszewska, “Obiekty z kamienia i żelaza” – Karkonosze, kwiecień 4/164/91
“Pomnik dla Lubina” – Gazeta Wyborcza Dolnośląska – 1-2.VI.1991
Ewa Han, “Galeria u stóp Karkonoszy” – Słowo polskie z 24.VI.1991
“Galeria u stóp Karkonoszy” – Express ilustrowany z 21.VII.1991
Adam Zadrzywilski (… Mieszkańcy Szklarskiej Poręby) Słowo Polskie z 25.VII.1991
(tok) “Krąg Kamiennych stóp, W Galerii Frączkiewicza.” – Gazeta Robotnicza z 29.VII.1991
“Begegnungen über Austausch und Kunst geplante” – Goslarsche Zeitung z 26.VIII.1991
“Scheriberhauer Künstler stellen im Rathaus aus” – Goslarsche Zeitung z 7.X.1991
“Kunst als Brücke zwischen Polen und Deutschland” – Goslarsche Zeitung z 14.X.1991
“Ausschnitt vom Schaffen polnischen Professoren” – Oldenburger Münsterland z 21.X.1991
(zot) “Mały jubileusz Galerii F” Gazeta Robotnicza z 17.XII>1991
“Foto” nr 6, str. 16, 1991
1992
(zot) “Wernisaż w Galerii F. Wino, kobiety i… kamienie” – Gazeta Robotnicza nr 63 z 14-15.III.1992
(…Po dziesięciu latach) – Solidarność Zagłębia Miedziowego nr 12 z 30.VIII.1992
“W rocznicę sierpnia odsłonięcie pomnika w Lubinie” – Gazeta Robotnicza nr 204 z 31.VIII.1992
Paweł Relikowski, “Pamięć” -Gazeta Wyborcza Dolnośląska z 31.VIII.1992
Rafał Bubnicki, “Pamięci ofiar Lubina” Rzeczpospolita z 1.IX.1992
“Art & Business”, Vademecum “Galerie, Muzea, Artyści” 7-8/1992
1993
“W galerii Wozownia – rzeźba” – Nowości Dziennik Toruński z 18.V.1993
Cezary Wiklik, (…Pamiętamy awantury) – Gazeta Robotnicza z 22.VI.1993
J. Kubik – Express Ilustrowany z 12.VII.1993
J. Kubik, “Ludzie z żelaza” – Ekspress Ilustrowany z 15.VII.1993
Wioletta Gnacikowska, “Z żelaza i granitu” – Gazeta Wyborcza Łódzka z 31.VIII.1993
Małgorzata Potoczak Pełczyńska, “Postaci skręcone śrubami” – Nowiny Jeleniogórskie z 7.IX.1993
“Fahrt nach Polen”, Jahrbuch 1993 Gymnasium in Berlin
(MPP), (…W Galerii F) – Nowiny Jeleniogórskie z 16.VI.1993
1994
Andrzej Szymalski, “Ślady – człowiek z opoki kamienia” – Gazeta Świeradowska nr 3 z marca 1994
(MPP) “Osobliwy wernisaż”- (…On nie ma nic do ukrycia) – Gazeta Robotnicza z 24.XI.1994
Agata Malarczyk “Człowiek z żelaza bis – rozmowa ze Zbigniewem Frączkiewiczem” – Kalejdoskop, Wojewódzki Informator Kulturalny i Turystyczny nr 4/94