JACEK SROKA. Malarstwo

5 stycznia – 1 lutego 2011 r.

Jacek Sroka wypracował własny indywidualny styl, na który składają się, zgodnie współdziałające ze sobą, forma i treść. Nie znaczy to, że artysta zasklepił się w jednej, niezmiennej formule. Jego twórczość, przy jej stylistycznej jednorodności, jest szalenie zróżnicowana i wielowątkowa. Ulega przemianom i stale ewoluuje. W swoim pierwszym okresie, w latach 80-tych, Jacek Sroka posługiwał się środkami bardziej surowymi i brutalnymi. Stosował formy ostre jak brzytwa, kolor zjadliwy i agresywnie atakujący oko. W latach 90-tych jego malarstwo i grafika osiągnęły klasyczną pełnię wyrazową.

Nie rezygnując z mocy ekspresji, jego twórczość stała się bardziej wyrafinowana, zarówno w warstwie formy, jak i treści. Jeżeli w pierwszym okresie Jacek Sroka był w większym stopniu zakotwiczony w rzeczywistości, ulegając presji wydarzeń politycznych, to później przenosi się w pełni do świata wyobraźni i literackiej fikcji. Potęguje się aspekt metaforyczny i surrealistyczny jego wizji.

W ostatnich dziełach, powstałych po 2000 roku, artysta zaczyna się coraz bardziej interesować materią malarską i rozgrywkami fakturalnymi na powierzchni obrazowej. Poruszane treści i symbolika stają się ezoteryczne, opierające się na osobistych przemyśleniach, na głębokiej, filozoficznej refleksji nad znikomością świata i jego codziennych przejawów.

Klimat prac Jacka Sroki przy pierwszym zetknięciu wydaje się być ponury i groźny. Panoszą się w nich demoniczne moce. Przygnębiający nastrój rozpogadza jednak paradoksalny komizm, towarzyszący nawet najbardziej drastycznym, sadystycznym scenom. Ten rodzaj komizmu na ogół określa się mianem czarnego humoru.

(… ) Odbiór jego dzieł staje się zajęciem fascynującym, gdyż rozgrywa się na wielu poziomach. Widz po otrzymaniu pierwszego gwałtownego uderzenia „po oczach” ostrymi formami i barwami, może poświęcić się dalszej, spokojniejszej i bardziej intrygującej lekturze obrazu, która wciąga go do tajemniczego świata znaków i przedstawień. Obok sfery wizualnej wyobraźnię odbiorcy rozbudza warstwa semantyczna jego prac. Ważną rolę odgrywa, podobnie jak u surrealistów, często zagadkowy, zaskakującym tytuł obrazu lub grafiki. Sens przedstawienia plastycznego uzupełniają inskrypcje i napisy, nanoszone często na płaszczyznę obrazową.

Oprac. na podstawie tekstu do katalogu wystawy Prof. Tomasza Gryglewicza

Jacek Sroka

Urodził się w 1957 roku w Krakowie.

Studiował na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1981 roku uzyskał dyplom w Pracowni Miedziorytu prof. Mieczysława Wejmana; Malarstwo w pracowni prof. Jana Świderskiego. W latach 1981-89 pracował¸ jako asystent w macierzystej uczelni. Uprawia malarstwo, grafikę, rysunek.

Specjalizuje się w sztuce figuratywnej. W swoich pracach posługuje się głównie metaforą i groteską, które łączy z elementami współczesnego ekspresjonizmu. Prof. Teresa Grzybkowska tak pisze o Sroce: „podejmuje (on) tematy zaczerpnięte z życia, ale też z historii, zwłaszcza stulecia XVIII i XIX. (…) stworzył nowy wizyjny język malarski, łatwo rozpoznawalny dzięki wyrazistości zdeformowanych i karykaturalnie ujętych postaci oraz jasnemu, często mocnemu kolorytowi. Jego rodowód pochodzi z jednej strony z tradycji malarstwa krakowskiego okresu międzywojennego, między innymi czerpał inspiracje z twórczości Witkacego, z drugiej strony z tradycji Beckmanna i Grosza”.

Jacek Sroka jest laureatem licznych nagród, m.in. na Biennale Grafiki w Mulhouse (1984), Międzynarodowej Wystawie Miniatury w Toronto (1986), Grand Prix Biennale Grafiki w Vaasa (1987r.), Grand Prix Biennale Grafiki w Seoulu (1988r.), Nagrody im. I. Trybowskiego na Międzynarodowym Triennale Grafiki w Krakowie (1994), Nagrody ZPAP im. W. Wojtkiewicza (2001r.).

Jego prace znajdują się w licznych kolekcjach muzealnych (m.in. Muzeum Narodowe w Krakowie, Muzeum Okręgowe im. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie, Zbiorach Graficznych krakowskiej PAU, Metropolitan Museum w Nowym Jorku, National Gallery of Art w Waszyngtonie, Graphische Sammlung Albertina w Wiedniu, Cabinet des Estampes, Bibliotheque Nationale de France w Paryżu, Utsunomiya Museum of Art w Utsunomiya (Japonia), Kumamoto Prefectoral Museum of Art w Kumamoto (Japonia) i Musee Savoisien, Chambery, (Francja).

W 2008 roku odbyła się retrospektywna wystawa obrazów i grafik artysty w Muzeum Narodowym w Krakowie.

Image8