WYCIECZKI ZE SZTUKĄ ONLINE / ZAKOPANE

WYCIECZKI ZE SZTUKĄ ONLINE

Stęsknionym za kontaktem z naturą proponujemy imaginacyjną wycieczkę w Tatry, którą rozpoczniemy z Zakopanego okresu międzywojnia, doceniając jego kulturotwórczą i mitotwórczą rolę w tamtym okresie. Ośrodek ten promieniował w najdalsze krańce niepodległej od niedawna Rzeczypospolitej.
Jak w każdym micie, także i w tym o skrawku polskiej ziemi, którą zamieszkiwał lud wolny, dzielny i szlachetny, zawarte jest ziarenko prawdy i całe morze fantazji, ale właśnie ten „Pępek świata” urzekał twórców różnych dziedzin, zwłaszcza malarzy, którzy odnajdowali tu wiele motywów wprost cisnących się na płótno, a także sprzyjający klimat twórczy.

„Pępkiem świata” określił Zakopane Rafał Malczewski, nieco zapomniany i stale pozostający w cieniu swego znakomitego ojca malarz, literat, narciarz, taternik.

Inne anatomiczne określenie Zakopanego zawdzięczamy Witkacemu – „błogosławiony wyrostek robaczkowy kultury polskiej”. Jak widać już wtedy dla młodego twórcy nie istniały żadne świętości.

Najczęściej jednak nazywano Zakopane „duchową stolicą Polski”, bo i liczba prominentnych postaci kultury, które z tą wsią związali się na dłużej doprawdy usprawiedliwia ten tytuł. Było wśród nich wielu wybitnych malarzy, którzy twórczością swoją odpowiadali na ogromne zapotrzebowanie społeczne, pojawiające się wraz z modą na góralszczyznę i Tatry, a także takich którzy znaleźli w pejzażach tatrzańskich motywy, które ich inspirowały i wprost cisnęły się na płótno.
Byli to między innymi Leon Wyczółkowski, Stanisław Witkiewicz i jego syn Witkacy, Julian Fałat, Władysław Ślewiński. W pewnym momencie chętnych, by utrwalać górskie widoki było tak wielu, że jak wspomina Rafał Malczewski jeden z malarzy, Stanisław Gałek, złożył formalny wniosek w Związku Plastyków, by wprowadzić swego rodzaju rejonizację i przydzielać poszczególnym pejzażystom prawo do malowania tylko w określonych okolicach i tylko określonych motywów. Sam zaś pomysłodawca chciałby otrzymać „prawo jazdy pędzlem”, jak to określił młody Malczewski, w najbardziej pewnie rozpoznawalnej okolicy Morskiego Oka.
Na szczęście wniosek nie przeszedł

01. Rafał‚ Malczewski, „Z rajdu tatrzańskiego”, olej, płótno

02. Rafał Malczewski, „Pejzaż górski”, akwarela, papier

03. Rafał Malczewski, „Krajobraz z wrzosami”, akwarela, papier, ok. 1920

04. Rafał Malczewski, „Krajobraz zimowy”, ok. 1929, akwarela, papier, Muzeum Podlaskie w Białymstoku

05. Rafał Malczewski, „Pejzaż z saniami”, olej na płótnie, Muzeum Narodowe w Warszawie

06. Rafał Malczewski, „Zagroda”, akwarela, papier